नवीन वर्षात देशाचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी पेट्रोल आणि डिझेलच्या दरात प्रतिलिटर ८ ते १० रुपयांची कपात करून मोठी घोषणा करू शकतात. देशातील महागाई कमी करणे हे सरकारचे प्राथमिक लक्ष्य बनले असल्याने हा निर्णय महत्त्वाचा मानला जात आहे. महागाई कमी करण्यासाठी आरबीआयने आधीच व्याजदर २.५० टक्क्यांनी वाढवले आहेत. तसेच अन्नधान्य महागाई कमी करण्यासाठी सरकार आधीच अनेक पावले उचलत आहे.
आता फक्त पेट्रोल आणि डिझेल उरले होते, जे सरकारसाठी डोकेदुखी ठरत होते. ज्यावर काही काळ अर्थ आणि तेल मंत्रालयात चर्चा सुरू होती. दोन्ही मंत्रालयांना डिसेंबर महिन्यात आंतरराष्ट्रीय बाजारात कच्च्या तेलाची किंमत काय आहे, याचे निरीक्षण करायचे होते. जर कच्च्या तेलाची किंमत ८० डॉलर किंवा त्याहून कमी राहिली तर जानेवारीच्या सुरुवातीला पेट्रोल आणि डिझेलच्या किमती कमी होतील, असा विश्वास त्यांनी व्यक्त केला.
बाजारातील तज्ज्ञांनी नाव न सांगण्याच्या अटीवर सांगितले की, कच्च्या तेलाची किंमत ८० डॉलर आणि त्यापेक्षा कमी आहे. त्याचबरोबर रशियाकडून कच्चे तेल घेऊन तेल कंपन्यांना खूप फायदा झाला आहे. याशिवाय या कंपन्यांच्या समभागांच्या वाढीमुळे मूल्यांकनातही वाढ झाली आहे. अशा परिस्थितीत सरकार तेल कंपन्यांना पेट्रोल आणि डिझेल स्वस्त करण्यास सांगणार आहे. सरकार आपल्या भागावर कोणतीही कर कपात करणार नाही. याचा अर्थ तेल कंपन्या दररोज कपात करून पेट्रोल आणि डिझेल स्वस्त करू शकतील. गेल्या वर्षी तेल कंपन्या तोट्यात होत्या. पण रशियाकडून स्वस्त तेल खरेदी करून पेट्रोल-डिझेलच्या किमती कमी करून कंपन्यांना आधी नफ्यात आणले गेले. तेल कंपन्यांनी प्रचंड नफा कमावल्याचे गेल्या तीन तिमाहींच्या निकालांवरून स्पष्ट होते. पेट्रोल आणि डिझेलमधून कंपन्यांना भरपूर नफा मिळत आहे. त्यामुळे कंपन्यांच्या शेअर्समध्येही वाढ होताना दिसत आहे.
कच्च्या तेलाची किंमत किती?
सध्या कच्च्या तेलाच्या किमतीत घसरण होत आहे. त्याचे कारण म्हणजे डॉलरचा घसरणारा निर्देशांक आहे. फेड पुढील वर्षी व्याजदरात कपात करू शकते. या बातमीमुळे डॉलरच्या निर्देशांकात घसरण होत आहे. आकडेवारीनुसार, आखाती देशांतून कच्च्या तेलाचा व्यापार ७७.५२ प्रति बॅरल डॉलरवर होत आहे. दुसरीकडे अमेरिकन तेल प्रति बॅरल ७२.०४ डॉलरवर व्यापार करीत आहे. गेल्या वर्षी मार्च-एप्रिलच्या तुलनेत कच्च्या तेलाच्या किंमती प्रति बॅरल ६० ते ७० डॉलरने घसरल्या आहेत. विशेष म्हणजे ओपेक सतत उत्पादनात घट करीत आहे, तरीही चालू वर्षात कच्च्या तेलाच्या किमती १०० डॉलरच्या पुढे गेलेल्या नाहीत.
एचडीएफसी सिक्युरिटीचे करन्सी कमोडिटी हेड अनुज गुप्ता यांनी सांगितले की, सुमारे एक महिन्यापासून असा अंदाज लावला जात होता की, पेट्रोल आणि डिझेलच्या दरात प्रति लिटर १० रुपयांची घट होऊ शकते. कच्च्या तेलाच्या किमतीत झालेली घसरण हे त्याचे प्रमुख कारण आहे. डिसेंबर महिन्यात लाल समुद्राच्या समस्येनंतरही कच्च्या तेलाच्या किमतीत फारशी वाढ झालेली नाही. कच्च्या तेलाची सरासरी किंमत प्रति बॅरल ७५ डॉलरच्या आसपास राहिली. ज्याची सरकारकडून सातत्याने दखल घेतली जात होती. त्याचा फायदा आता सरकार सर्वसामान्यांना देणार आहे.
